XX. mendeko Euskararen Corpus estatistikoa
Testuingurua
Bizkaiko itsasaldetik: Ciriquiain-Gaiztarro, Juan de Irigoyen, Juan Antonio EspinosaMariano Ciriquiain-Gaiztarro edo Juan de Irigoyen-en eskema narratiboa adibidez, idazteko era, barojiarra da.
Bi idazleek, itsasoari buruzko eleberriak, kapituloen formatoa edota tonu narratiboa sortzeko orduan
Barojak bere eleberrietan (
Ciriquiain-Gaiztarrok eta Irigoyenek Bizkaiko itsasoko kostalde eta portuak hartzen dituzte beraien kondaketa-ozeanikoen eskenatoki edo aipamen bezala, eta honek kantabriar itsasbazterraren historiari eginiko ekarri bat adierazi nahi du, beraien balore literarioen gainetik eginikoa.
Bizkaitar eta singularki El Abra-ko kostaldeei eginiko onespen honetan, Juan Antonio Espinosa gehitu behar dugu, idazle ezezaguna, baina itsaso eta euskaldunen bizitzei buruzko bi eleberri oso interesgarrien idazlea dena:
Espinosak, narrazio zabal batean zehar, José Janés-en eskutik argitaraturiko bigarren eleberri honetan, itsas-gizonen bizitza pertsonal, sozial, ekonomiko eta historikoa sortzen du, narrazioari, bai itsaso edo lur bertatik itsasoari atxeki zaizkion arazo eta epopeiak gehituz.
Espinosak, narratzaile ona, itsas-lenguaiari buruz duen ezagutza, bertako arazo, bizipen eta ametsen benetazko ezagupenaren antzekoa da.
Espinosa-ren eleberriaren ekintza Bizkaitar kostaldetik itsas-merkatalgoaren leherpen handiarekin mendearen lehen urteetan kokatzen da.
1974. urtean hil zen Juan Antonio Espinosa Echevarriak, Bilbo-ko Itsas-Eskolan ikasi zuen, eta bere
Bere
José Marí Martínez Cachero (1979) eta Emilio Palacios Atard (1982) bat datoz Espinosa-ren barojiar tinbreaz ohartzean.
Palacios-ek, gehiegizkoa baina hala ere benetazkoa den enfasiarekin, honako hau idazten du:
Espinosa baino lehenago, Juan de Irigoyen Guerricabeitia gipuzkoarrak (1884-1964) bere
Bere euskal-grafiak azalean agertzen duenaren ondorioz, (
Ezin da bere beste 1938.urtean idazten duen
Irigoyen pertsonaia polifazetiko bat da.
Artxibari, Liburuzain eta Arkeologoen Talde Fakultatiboko kidea, Bizkaiako Arrantzaleen Kofradien Federazioko lehendakaria izan zen, itsas-bizitza eta honen arazoekin harremanetan jarri zuen lan-kargua.
Baina kirolaria ere izan zen.
1915, 1917 eta 1918. urteetan, lehiaketa ezberdinetan pilotari moduan (zesta-punta) parte hartu zuen eta pilotaren jokuari bere bizitzan testu asko dedikatu zizkion.